Türkiye bankalar Birliği verilerine göre 2021 yılında Çanakkalelilerin bankalarda 7,5 milyar Türk Lirası mevduatı varken; 2022 yılında ise bu rakam 15,5 milyar Türk Lirasını aştı! Birikimlerini döviz ve altında tutmayı seven Çanakkalelilerin servetlerinde artış devam ederken; vatandaşların mevduatlarındaki 8 Milyar Türk Lirasının kaynağı ise bilinmiyor. Bankalardaki TL ve Döviz mevduatları 20 milyar TL’nin üzerinde iken; çoğu vatandaş ise ayın sonunu getirmekte, kiralarını ödemekte güçlük çekiyor. Çanakkale’deki zengin ile fakir arasındaki uçurum o kadar arttı ki; Çanakkale il genelinde faaliyet gösteren 82 banka şubesinde “Kiralık Kasa” bile kalmadı!
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) verilerine göre, toplam mevduatı içinde dövizin payı en yüksek il eylül sonu itibarıyla yüzde 48,9’la Aksaray. Bu ili yüzde 46,4’le Nevşehir ve Kırşehir izliyor. Türk Lirası mevduatında ise en zengin şehir İstanbul. İstanbul, 3 trilyon 384,9 milyar lira ile toplam TL mevduatın yüzde 44,3’üne ve 2 trilyon 165,3 milyar lira ile de döviz mevduatının yüzde 45,9’una sahip. Bayburt TL mevduatı en düşük il olarak belirlendi. Bu ildeki TL hesaplarında sadece 2,9 milyar TL var.
ÇANAKKALELİLERİN BANKALARDA 3 MİLYON MEVDUAT HESABI VAR!
TUİK istatistiklerine göre; Çanakkale il genelinde 82 banka şubesi bulunuyor. Bu şubelerde ise 873 banka çalışanı Çanakkaleli vatandaşlara hizmet veriyor. İl genelinde 380 ATM bulunurken; bankalara ait pos cihazlarını kullanan işletme sayısı ise 20 bin 395’e yükseldi. Vatandaşların bankalara açık olan mevduat hesabı ise 2 milyon 120 bin 475 adet. Bunun dışında resmi kurumlara ait 77 bin 212 adet mevduat hesabı bulunuyor. Ticari kuruluşların ise 159 bin 895 adet mevduat hesabı bulunuyor.
ALTINLAR BANKALARDA YATIYOR!
Bankalar, vatandaşlara birikimlerini altın olarak değerlendirmek isten, dilediğinde gram bazında altın alım satımı yapma imkânı veren Altın Depo Hesabı hizmeti sunuyor. Fiziki olmayan ancak banka verilerinde görülebilen Altın Depo Hesaplarına Çanakkale’de yoğun ilgi var. Çanakkale’deki vatandaş yada kurumların bankalarda 155 bin 802 adet döviz hesabı bulunuyor! Diğer mevduat türlerine ait hesap adedi ise 19 bin 755 adet. Parasını veya altını bankalara yatıran kişi ve kurumların açtırdığı Altın Depo hesabı adedi ise 108 bin 66 adet…
2021 yılında sadece vatandaşların Altın Depo Hesaplarında 2 milyar 698 milyon 635 bin Türk Lirası bulunurken; 2022 yılında ise bu rakam 3 milyar 591 milyon 768 bin 214 Türk Lirasına ulaşmış durumda.
BANKALARDA KİRALIK KASA KALMADI!
Fiziki olmayan Altın Depo Hesaplarının yanı sıra vatandaşlar yoğun bir şekilde banka şubelerinden “Kiralık Kasa” hizmeti satın alıyorlar. Öyle ki 2023 yılı Ekim ayı sonu itibariyle 82 banka şubesinin neredeyse hiç birisinde Kiralık Kasa kalmadı. Vatandaşların geçmiş yıllara göre özellikle 2023 yılında aşırı derecede kiralık kasa talebinde bulunduğu öğrenildi.
Değerli evrak, ziynet eşyası, para ve değerli metallerin saklanabildiği Kiralık Kasa ücretleri ise boyutuna göre değişiyor. Küçük boy kasa ücretleri; yıllık olarak 300 TL’den 3 bin 128 liraya kadar, orta boy kasalar 370 liradan 4 bin 690 liraya, büyük boy kiralık kasalar ise 425 liradan 6 bin 257 liraya kadar değişen fiyatlarda kiralanabiliniyor. Bu ücretlere kimi bankalar depozito ücreti de alırken; BSMV gibi çeşitli vergiler bu ücretlere dâhil edilmiyor.
ÇANAKKALELİLER KUR KORUMALI MEVDUATA İTİBAR ETMEDİ!
Siyasi iktidarın dövizi baskılamak, vatandaşları Türk Lirasına yönlendirmek için yarattığı Kur Korumalı Mevduatlara Çanakkaleliler itibar etmediği de verilerde görülüyor. Çanakkaleli vatandaşların, kurumların ve işletmelerin ise bankalardaki paralarını çeşitli döviz birikimleri ile değerlendiriyorlar. Dolar ve Euro’nun yanı sıra Sterlin cinsi para birimine de yatırım yapan Çanakkalelilerin bankalardaki döviz tevdiat hesaplarında 6 milyar 24 milyon 277 bin 55 Türk Lirası değerinde dövizleri bulunuyor.
Türkiye Bankalar Birliği verilerine göre; 2021 yılında Çanakkalelilerin bankalarda döviz mevduatlarının Türk Lirası karşılığı ise; 5 milyar 510 milyon 830 bin Türk Lirası idi. 2020 yılında ise; 2 milyar 887 milyon 770 bin Türk Lirası değerinde bankalarda döviz vardı..!
TÜRK LİRASI HESAPLARINDAKİ DİKKAT ÇEKİCİ ARTIŞ!
Çanakkalelilerin bankalardaki Tasarruf Mevduatlarındaki hesaplardaki artış 2021 yılı ve öncesine kadar dikkat çekici bir artış yaşanmıyor. Ancak 2022 yılındaki Tasarruf Mevduatlarında anormal artış ise dikkat çekici boyutlarda..
Türkiye Bankalar Birliği verilerine göre; 2020 yılında Çanakkalelilerin bankalardaki tasarruf hesaplarında 5 milyar 676 milyon 84 bin Türk Lirası bulunuyordu. Üstelik bu tasarruf mevduatlarına kamu kurum ve kuruluşları ile işletmelerin mevduat hesapları dâhil değil.
2021 yılına gelindiğinde ise Çanakkalelilerin bankalardaki Türk Lirası mevduatlarında 7 milyar 549 milyon bin Türk Lirası bulunuyordu. Ayrıca bu dönem tüm dünyayı etkisi altına alan Covid-19 salgının en yoğun olduğu bir dönem idi.
8 MİLYAR TÜRK LİRASI NEREDEN GELDİ?
Türkiye Bankalar Birliği verilerine göre; Türk Lirası mevduatlarındaki asıl artış ise 2022 yılında gerçekleştiği görülüyor. 2021 yılında Çanakkaleli vatandaşların tasarruf mevduatlarında 7 milyar 549 milyon bin Türk Lirası var iken; 2022 yılı sonunda bu rakam iki kattan fazla bir artış ile tam tamına 15 milyar 552 milyon 628 bin 113 Türk lirasına ulaştı.
Çanakkaleli vatandaşların tasarruf mevduatlarında 1 yıl içerisinde 8 milyar Türk Lirasından fazla bir para girişi olması dikkat çekici. Üstelik aynı dönemde bankalardaki döviz ve altın depo hesaplarında bir düşüş yaşanmazken; birden bire 8 milyar Türk Lirası giriş yaşanmış durumda… Bu tasarruf hesaplarına ise şirketlerin, esnafların ve çeşitli kamu kuruluşlarının hesaplarında bulunan paralar dâhil değil.
2022 yılında Resmi kuruluşların bankalardaki mevduatlarında 553 milyon 543 bin 562 Türk Lirası bulunurken; Ticari Kuruluşların ise 2 milyar 343 milyon 392 bin 952 bin Türk Lirası bulunuyor.
KREDİ BORÇ TUTARI
Çanakkaleli vatandaşların, kurumların ve işletmelerin bankalara kredi borçları da bulunuyor. Çeşitli türlerde bankalardan çekilen kredilerin toplam miktarı ise; 4 milyar 874 milyon 611 bin 948 Türk lirası olarak tespit edildi. En çok alınan kredi tutarı ise Tarım kredisine ait. Bankalardan kullanılan Tarım kredisi tutarı 3 milyar 185 milyon 680 bin 50 Türk lirası olarak belirlenmiş.
Gayrimenkul kredilerin tutarı 338 milyon 791 bin Türk Lirası ilen; mesleki kredilerin tutarı ise 10 milyon 863 bin Türk Lirası. Turizm kredisi olarak 175 milyon 387 bin 898 Türk Lirası kullanışmış durumda. Araç veya ihtiyaç gibi çeşitli kredi türlerinden ise 1 milyar 163 milyon 890 bin Türk Lirası kullanılmış durumda. Bunların dışında İhtisas Dışı Kredi adı altında 18 Milyar 276 bin 503 bin 20 Türk Liralık kredi kullanılmış durumda.
